Eric Leltz  RSS feed    

Ongelijkheid

Vrijdag 19 juli 2019

Eric Leltz

Onlangs publiceerde de Volkskrant een eigen onderzoek naar de beloning bij 117 toonaangevende bedrijven. Kern van het resultaat van dit onderzoek is dat de loonkloof tussen de top van multinationals en (semi)-publieke sector toeneemt. Dit komt vooral omdat de gemaakte winsten bij de multinationals de waarde van de aandelenpakketten, die de leiding veelal zelf in handen heeft, doet toenemen. Verder gaf het onderzoek ook aan dat de loonkloof tussen de top van een bedrijf en de werkvloer toeneemt. Dit komt bij multinationals vooral omdat de winsten zoals geschreven naar de top gaan én naar de aandeelhouders maar niet naar de werknemers. Deze loonkloof is funest voor de sociale cohesie.

Al in 2015 publiceerde de Oeso, de organisatie van geïndustrialiseerde landen voor economische samenwerking en ontwikkeling, het rapport "Why less inequality benefits all". Het rapport bevatte twee boodschappen: De ongelijkheid neemt toe en deze toename is een rem op de economische groei. Het eerste punt is in lijn met de ideeën van de Franse econoom Thomas Piketty beschreven in "Kapitaal in de 21ste eeuw" uit 2013. Ongelijkheid wordt over het algemeen gezien als goed voor de economische groei omdat ze een stimulans is voor individuen om zich op te werken, de zogeheten verticale mobiliteit. Maar dit geldt vooral voor een geringe ongelijkheid. Een dergelijke ongelijkheid nodigt uit om je in te spannen om een stap extra te zetten. Dit komt omdat die inspanning als haalbaar wordt gezien. Met een inspanning en door gebruik te maken van (opleidings) kansen, ligt groei dan binnen bereik. Een grote mate van ongelijkheid echter, is een rem op economische groei omdat de kloof dan als onoverbrugbaar wordt gezien. Dat roept eerder onmacht en frustratie op. Dit is juist funest voor de sociale cohesie.

Wat wordt verstaan onder economische groei is weer een heel ander verhaal. Dit wordt nog vaak gezien als een stijging van het Bruto Nationaal Product (BNP). Maar dan gaat het alleen om kwantiteit. Kwaliteit is bij groei veel relevanter. Een manier om breder te kijken is via het model van de ware winst balans van de Economy for the Common Good (ECG). In deze economie is niet winstmaximalisatie de wegwijzer maar menselijke waardigheid, solidariteit, ecologische duurzaamheid en sociale rechtvaardigheid. In de ECG kunnen bedrijven ook winst maken, maar van belang is hoe die winst wordt gemaakt en wat er mee wordt gedaan. Deze winst komt tot stand door samenwerking in plaats van door concurrentie en moet niet leiden tot oneindige groei. In een ‘common good balans’ wordt de maatschappelijke verantwoordelijkheid in beeld gebracht. Dan gaat het dus niet alleen over financiën, maar ook over de impact van de organisatie op mensen, milieu en samenleving. De ECG kent drie aandachtspunten:

  1. Verbinden van waarden die onze intermenselijke relaties kenmerken met de waarden die de economie domineren,
  2. Waarden en doelen uit onze grondwet een prominente rol laten spelen in onze economie
  3. Economisch succes niet afmeten aan de hand van ruilwaarden maar aan de hand van gebruikswaarden.

Het draait dan om het doel van de economie: ware winst zoals sociale en ecologische meerwaarde in de vorm van duurzame welvaart, vertrouwen, inspraak, vrijheid en zelfbeschikking.

Geplaatst in Economy for the common good | Er zijn geen reacties

De ‘Economy for the Common Good’

Woensdag 28 maart 2018

Eric Leltz

In onze vriendschappen staan menselijke waarden als vertrouwen, eerlijkheid, erkenning, respect, empathie, samenwerken, wederzijdse hulp en delen centraal. Is het dan niet merkwaardig dat deze waarden nauwelijks als leidraad in ons economisch leven fungeren? Daar gaat het om winstbejag en concurrentie. Dit werkt egoïsme, hebzucht, afgunst, medogenloosheid en onverantwoordelijkheid in de hand. Deze tegenstelling tussen menselijke en economische waarden zit het ‘samen leven’ in de weg.

In de huidige samenleving zijn de gevolgen van de financiële-, voedsel-, energie- en klimaatcrisis goed voelbaar. Om de ontstane problemen het hoofd te bieden en om tot een meer menswaardige samenleving te komen, zal fundamenteel moeten worden ingegrepen. Maar hoe? De zoektocht wordt zichtbaar in nieuwe economische vormen zoals de deeleconomie en de circulaire economie waarbij welzijn en duurzaamheid belangrijker zijn dan winstmaximalisatie.

Ook de Economy for the Common Good (ECG), de ‘gemene goed economie’, speelt hier op in. In deze economie is niet winstmaximalisatie de wegwijzer maar menselijke waardigheid, solidariteit, ecologische duurzaamheid en sociale rechtvaardigheid. In de ECG kunnen bedrijven ook winst maken, maar van belang is hoe die winst wordt gemaakt en wat er mee wordt gedaan. Deze winst komt tot stand door samenwerking in plaats van door concurrentie en moet niet leiden tot oneindige groei. In een ‘common good balans’ wordt de maatschappelijke verantwoordelijkheid in beeld gebracht. Dan gaat het dus niet alleen over financiën, maar ook over de impact van de organisatie op mensen, milieu en samenleving. De ECG kent drie aandachtspunten:

  1. Verbinden van waarden die onze intermenselijke relaties kenmerken met de waarden die de economie domineren,
  2. Waarden en doelen uit onze grondwet een prominente rol laten spelen in onze economie
  3. Economisch succes niet afmeten aan de hand van ruilwaarden maar aan de hand van gebruikswaarden.

Het draait dan om het doel van de economie: ware winst zoals sociale en ecologische meerwaarde in de vorm van duurzame welvaart, vertrouwen, inspraak, vrijheid en zelfbeschikking.

Geplaatst in Economy for the common good | Er zijn 4 reacties
 

Archief



Rubrieken


Made by DeeWeeDee